( Trích thư chung số 18 của Soeur Giám Tỉnh)
Đức Thánh Cha Phanxicô đã mở đầu Sứ Điệp Mùa Chay năm 2022 : “Mùa Chay là thời gian thuận lợi để canh tân cá nhân và cộng đoàn, mùa dẫn đưa chúng ta đến mầu nhiệm vượt qua về cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô”, và mời gọi chúng ta suy gẫm về lời khích lệ của Thánh Phaolô dành cho các tín hữu Galát : “Làm lành, ta đừng quản ngại từ nan; đến thời đến buổi, ta sẽ gặt, miễn là đã không bỏ buông trôi. Vậy bao lâu còn dịp (kairós), ta hãy làm lành đối với mọi người” (Gl 6, 9-10).”
Trong niên lịch Phụng vụ, tháng kính Thánh Giuse, thường trùng hợp với thời gian Phụng vụ Mùa Chay, chúng ta cũng được mời gọi để nhìn lên Thánh Giuse như một mẫu gương của đời sống thánh hiến, đời sống nội tâm, của gieo và gặt, sẵn sàng làm điều thiện theo tác động của Chúa Thánh Linh, giúp chúng ta hướng đến niềm vui của lễ Phục sinh với một cuộc sống mới, một cuộc sống được biến đổi.
1. Chay tịnh cùng Thánh Giuse trong Thinh Lặng
Qua Phúc Âm, cuộc đời của Thánh Giuse là một cuộc đời có nhiều sóng gió bất ngờ, gắn liền với những biến cố lịch sử đầy thách đố của gia đình Nazareth, thế nhưng, giữa những bề bộn ngổn ngang đầy sóng gió ấy, người ta gặp thấy một con người của Giuse hoàn toàn chìm sâu vào sự thầm lặng của một hành trình đức tin. Thánh Giuse, im lặng trước mọi vấn đề, để tìm hiểu, suy nghĩ và đón nhận. Ngài im lặng để tiếng nói của Thiên Chúa là Đấng khôn ngoan được vang lên; Ngài im lặng để Thiên Chúa chiếm hữu và lấp đầy tâm hồn mình; Ngài im lặng và khiêm cung để Lời của Thiên Chúa hình thành cuộc sống của Ngài theo chương trình và thánh ý của Thiên Chúa. Đó chính là sức mạnh của một đời sống nội tâm sâu xa. Thánh Giuse không để lại cho chúng ta một di ngôn nào, nhưng để lại cho chúng ta một kho tàng về đời sống nội tâm.
Trong thời đại hôm nay, tiếng nói của Thiên Chúa dễ bị nhấn chìm vào một thế giới luôn ồn ào và đầy biến động, có thể ngăn cản chúng ta biết dừng lại phân định và nhận ra cách thức Thiên Chúa đang dẫn dắt lịch sử. Tuy nhiên, Tin Mừng đảm bảo cho chúng ta rằng Thiên Chúa vẫn đang hoạt động với một tình yêu cho đến cùng và quảng đại “tiếp tục vãi gieo những hạt giống tốt trong gia đình nhân loại” (Fratelli Tutti, số 54). Trong suốt Mùa Chay, chúng ta được mời gọi âm thầm gieo vãi sự tốt lành cho mọi người chung quanh như là ân ban của Thiên Chúa và qua đó giúp cho chúng ta biết tích cực cộng tác với sự tốt lành vô biên của Ngài.
Qua những biến cố trong đời, Thánh Giuse chỉ âm thầm gieo vãi sự bình an và giữ cho mình một cuộc sống lặng thầm với một tâm hồn bình an. Có người cho là Thánh Giuse nhát đảm, yếu đuối, có kẻ nói Thánh Giuse là dại khờ. Ngài không quan tâm đến điều đó ! Bởi vì, để mình bị cuốn đi trong những toan tính ồn ào thì quá dễ, còn biết khiêm cung lặng thầm tìm kiếm thánh ý Thiên Chúa thì không phải ai cũng làm được. Im lặng vốn là quê hương của những tâm hồn có đời sống nội tâm sâu sắc : “Phải can đảm mới bền gan yếu đuối, phải khôn ngoan mới dư trí dại khờ”.
Thinh lặng là nét đẹp của chay tịnh. Thánh Giuse yêu thích sự thinh lặng và biết cách sống thinh lặng. Ngài chính là con người của Mùa Chay. Ngài chính là gương mẫu cho đời sống thánh hiến của chúng ta.
2. Chay tịnh cùng Thánh Giuse với lòng biết ơn
Thánh Giuse là “dấu lạ” thực sự mà Thiên Chúa dùng để bảo trợ gia đình Nazareth. Thiên Chúa đã hành động và thực hiện chương trình của Ngài qua hành trình đức tin của Thánh Giuse.
Thánh Giuse với lòng can đảm đầy sáng tạo đã hoàn toàn tín thác vào kế hoạch quan phòng của Thiên Chúa : Khi đến Bêlem và không tìm được chỗ cho Đức Maria sinh con, Thánh Giuse đã chuẩn bị một cái chuồng bò và làm hết sức có thể để biến nó thành ngôi nhà chào đón Con Thiên Chúa đến thế gian (x. Lc 2, 6-7). Trước nguy cơ sắp xảy ra là Hêrôđê muốn giết Hài nhi Giêsu, một lần nữa trong giấc mơ, thánh Giuse đã được báo mộng để bảo vệ Hài nhi, và nửa đêm thức dậy chuẩn bị trốn sang Ai Cập (x. Mt 2,13-14).
Con người và cuộc sống của Thánh Giuse luôn bình tâm, khiêm tốn, bình an và thánh thiện. Thánh Giuse đón nhận tất cả với lòng biết ơn.
Lòng biết ơn dạy chúng ta cảm nghiệm : Hoa trái đầu tiên của những điều tốt lành mà chúng ta gieo xuất hiện nơi chính chúng ta và trong đời sống hàng ngày của chúng ta, thậm chí ngay cả trong những nghĩa cử nhỏ bé nhất của chúng ta. Chính điều này giúp chúng ta xác tín: “Không một hành vi yêu mến nào của chúng ta đối với Thiên Chúa sẽ bị mất đi, không một cố gắng quảng đại nào là vô nghĩa, không một sự chịu đựng đau đớn nào bị phí phạm. Tất cả các hành vi này bao bọc thế giới chúng ta giống như một lực sống.” (Evangelii Gaudium, số 279). Cây được nhận biết nhờ hoa trái của nó (x. Mt 7, 16.20), cũng vậy một đời sống đầy những việc lành sẽ tỏa sáng (x. Mt 5, 14-16) và mang hương thơm của Đức Kitô đến cho thế giới (x. 2Cr 2, 15).
Đức Thánh Cha Phanxicô trong tác phẩm : “Sống tốt - Con là tuyệt tác” đã dạy chúng ta tỏ lòng biết ơn là biết dừng lại và cảm tạ Chúa trước và sau mỗi bữa ăn. Cha đề nghị tất cả mọi tín hữu hãy tiếp tục thói quen quý giá này và sống nó một cách sâu sắc. Khoảnh khắc tạ ơn và chúc phúc trong bữa ăn dù rất ngắn ngủi, nhưng nhắc nhở chúng ta về sự phụ thuộc vào Thiên Chúa suốt đời, nó củng cố lòng tri ân của chúng ta về những món quà của tạo vật, biết ơn những người đã góp công cung cấp những của cải cho chúng ta hưởng dùng và xây dựng tình liên đới với những ai đang túng thiếu. (x. Sống Tốt-Con là tuyệt tác trang 187)
3. Chay tịnh cùng Thánh Giuse trong cầu nguyện
Cầu nguyện theo định nghĩa đầy đủ gồm nhiều động tác như thờ lạy, tạ ơn, tạ tội, dâng hiến, xin ơn. Nhưng với Thánh Giuse, cầu nguyện có nghĩa là lắng nghe và thực thi ý Chúa. Sự lặng thầm của Ngài không phải là một thứ ù lì chẳng có gì để nói ra, hay một thứ trống rỗng không có gì mà ghi nhận. Ngược lại, đó là điều kiện để Ngài cầu nguyện. Từ ngữ “giấc mơ” mà Phúc Âm nhắc đi nhắc lại nhiều lần, không muốn nói tới một điều gì khác ngoài hình ảnh của một tâm hồn bỏ ngỏ cho thánh ý Thiên Chúa tự do tác động. Giống như chiếc ống sáo sẵn đợi đó, cho làn hơi Thiên Chúa thổi vào làm phát ra những giai điệu ngọt ngào đầm ấm.
Trong sự tĩnh lặng của tâm hồn, Thánh Giuse đối thoại với Thiên Chúa, thực hiện Thánh ý của Người và chu toàn sứ mạng mà Ngài được ủy thác. Thánh Giuse tìm được hạnh phúc không chỉ ở sự hy sinh bản thân mà ở sự tự hiến. Nơi Ngài, chúng ta không bao giờ thấy nỗi thất vọng mà chỉ thấy niềm tin tưởng và hy vọng, vì Ngài luôn nuôi dưỡng lòng tốt trong tâm hồn. Đức Thánh Cha Phanxicô nói : “ Những người nuôi dưỡng lòng tốt trong trái tim, họ sẽ thấy rằng, lòng tốt đó sẽ dẫn đến một lương tâm thanh thản và một niềm vui sâu sắc, ngay cả khi đang gặp khó khăn và hiểu lầm. Ngay cả khi bị đối đầu, lòng tốt không bao giờ yếu đuối mà trái lại, biểu lộ sức mạnh của nó bằng cách từ chối trả thù.” (Tông Huấn Fratelli Tuti số 226)
Mùa Chay cũng là mùa của cầu nguyện, là mùa bắc những nhịp cầu thiêng liêng dâng lên Thiên Chúa. Chúng ta cần thinh lặng để biết lắng nghe, biết chiêm niệm. Bởi vì ngay cả chiêm niệm cầu nguyện cũng là phương dược thiêng liêng chữa lành tâm hồn.
Việc yêu thích tĩnh lặng và tránh gặp gỡ người khác, việc mong muốn nghỉ ngơi, từ chối tham gia các hoạt động, việc tìm kiếm sự cầu nguyện mà lãng xa việc phục vụ là không lành mạnh. Tất cả những gì đang đến chung quanh ta đều đều là kairós, là dịp thuận tiện để làm lành với chính mình, với người khác là một phần của con đường nên thánh. Là nữ tu Chúa Quan Phòng, chúng ta sống chiêm niệm trong hoạt động. (Luật Sống 1.102), chúng ta noi gương Thánh Giuse sống lặng thầm và cầu nguyện để thánh hóa bản thân cũng như thi hành sứ vụ của mình cách quảng đại với tinh thần trách nhiệm. Đây cũng chính là tinh thần hiệp hành, đồng trách nhiệm mà Thiên Chúa mong đợi nơi Giáo Hội, nơi chúng ta trong thời đại hôm nay.
Chị em rất quý mến,
Sống chay tịnh là sống với cõi lòng đầy ắp Chúa và luôn biết ơn Chúa qua những việc lớn nhỏ Chúa gửi đến hằng ngày cho ta.
“Làm lành, ta đừng quản ngại từ nan;
đến thời đến buổi, ta sẽ gặt, miễn là đã không bỏ buông trôi.
Vậy bao lâu còn dịp (kairós), ta hãy làm lành đối với mọi người” (Gl 6, 9-10).
Em cầu chúc chị em đi sâu vào chay tịnh với Thánh Giuse, luôn giữ được sự thinh lặng nội tâm để luôn kết hiệp mật thiết với Chúa, với con tim sống tâm tình biết ơn và đầu gối thì chú tâm vào cầu nguyện.
Các chị cố vấn và em luôn nhớ chị em mỗi ngày trong lời kinh và tình huynh đệ chân thành của chúng em. Xin Chúa chúc lành cho từng chị em và cả cộng đoàn trong mùa Chay Thánh này và hướng chúng ta đến Mùa Phục Sinh đầy ánh sáng và sức sống của Đức Kitô.
Soeur Anna HỒ THỊ HẠNH
Giám Tỉnh TD Cù Lao Giêng
